Cập nhật lúc: 17:20 18-06-2016 Mục tin: Hóa học lớp 12
BÀI TOÁN HỖN HỢP ESTE VÀ CÁC CHẤT HỮU CƠ KHÁC
( ancol, axit cacboxylic, ...)
Khi đầu bài cho 2 chức hữu cơ khi tác dụng với NaOH hoặc KOH mà tạo ra:
+ 2 muối và 1 ancol thì có khả năng 2 chất hữu cơ đó là
- RCOOR’ và R’’COOR’ có nNaOH = nR’OH
- Hoặc: RCOOR’ và R’’COOH có nNaOH > nR’OH
+ 1 muối và 1 ancol có những khả năng sau
- RCOOR’ và ROH
- Hoặc: RCOOR’ và RCOOH
- Hoặc: RCOOH và R’OH
+ 1 muối và 2 ancol thì có những khả năng sau
- RCOOR’ và RCOOR’’
- Hoặc: RCOOR’ và R’’OH
* Đặc biệt chú ý: Nếu đề nói chất hữu cơ đó chỉ có chức este thì không sao, nhưng nếu nói có chức este thì chúng ta cần chú ý ngoài chức este trong phân tử có thể có thêm chức axit hoặc ancol!
Ví dụ 1: Hỗn hợp A gồm ba chất hữu cơ X, Y, Z đơn chức đồng phân của nhau, đều tác dụng được với NaOH. Đun nóng 13,875 gam hỗn hợp A với dung dịch NaOH vừa đủ thu được 15,375 gam hỗn hợp muối và hỗn hợp ancol có tỉ khối hơi so với H2 bằng 20,67. Ở 136,50C, 1 atm thể tích hơi của 4,625 gam X bằng 2,1 lít. Phần trăm khối lượng của X, Y, Z (theo thứ tự KLPT gốc axit tăng dần) lần lượt là:
A. 40%; 40%; 20% B. 40%; 20%; 40%
C. 25%; 50%; 25% D. 20%; 40%; 40%
Bài giải
Ví dụ 2: Hỗn hợp X có khối lượng m(g) chứa một axit đơn chức no Y và một rượu đơn chức no Z cùng số nguyên tử cacbon với Y. Chia hh X thành 3 phần bằng nhau.
Phần 1: Cho tác dụng với Na dư thu được 2,8 lít H2 (đktc)
Phần 2: Đem đốt cháy hoàn toàn được 22g CO2 và 10,8g H2O
Bài giải
nCO2 = 0,5 ; nH2O = 0,6
Do axit và ancol đơn chức nên : nX = 2nH2 = 0,25
=> số nguyên tử C : = nCO2/nhh = 0,5/0,25 = 2
=> naxit = 0,15 => m = 13,6g
Ví dụ 3: Hỗn hợp X gồm 2 chất A, B mạch hở, đều chứa các nguyên tố C, H, O và đều không tác dụng Na. Cho 10,7g hh X tác dụng vừa đủ NaOH rồi cô cạn sản phẩm thu được phần rắn gồm 2 muối natri của 2 axít đơn chức no đồng đẳng liên tiếp và phần hơi bay ra chỉ có một rượu E duy nhất. Cho E tác dụng với Na dư thu được 1,12lít H2 (đktc). Oxi hoá E bằng CuO đun nóng và cho sản phẩm có thể tham gia phản ứng tráng gương.
Bài giải
a. ME = 58 => E: C3H6O : CH2=CH-CH2OH (rượu allylic)
b. Theo bài ra A, B là 2 este đơn chức, đồng đẳng liên tiếp: COOC3H5
nX = nrượu = 2nH2 = 0,1 => MX = 107 => = 22
A: CH3COOCH2-CH=CH2
B: C2H5COOCH2-CH=CH2
Ví dụ 4: Hỗn hợp A gồm 2 chất hữu cơ X, Y đều no, đơn chức và tác dụng với NaOH (MX > MY). Tỉ khối hơi của A so với H2 là 35,6. Cho A td hoàn toàn với dd NaOH thấy hết 4g NaOH, thu được 1 rượu đơn chức và hh 2 muối của 2 axit đơn chức. Cho toàn bộ lượng rượu thu được td với Na dư được 672 ml H2 (đktc). Tìm CTPT X, Y.
Bài giải
nA = nNaOH = 0,1 ; nrượu = 2nH2 = 0,06
Ta thấy X, Y đơn chức mà nrượu < nNaOH nên hh A gồm: X là axit (CxH2xO2) và Y là este (CyH2yO2)
nY = nrượu = 0,06 => nX = 0,1 – 0,06 = 0,04
ð mA = 71,2. 0,1 = 7,12 = (14x + 32)0,04 + (14y + 32)0,06
ð 0,56x + 0,84y = 3,92
Với x>y 2 => x = 4, y = 2
CTPT: C4H8O2 và C2H4O2
Ví dụ 5: Hỗn hợp X gồm 1 ancol no, đơn chức và 1 axit no, đơn chức mạch hở. Chia X thành 2 phần bằng nhau.
- Đốt cháy hoàn toàn phần 1 sản phẩm thu được cho qua bình nước vôi trong dư thấy có 30g kết tủa.
- Phần 2 được este hoá hoàn toàn vừa đủ thu được 1 este, đốt cháy este này thu được khối lượng H2O là:
A. 1,8g B. 3,6g C. 5,4g D. 7,2g
Bài giải
Suy luận: Ta thấy số C trong este bằng tổng C trong axit và ancol => Khí đốt este và hh (axit, ancol) thì thu được CO2 như nhau.
Mặt khác đốt este no, đơn chức có nH2O = nCO2 = 0,3
Chi tiết:
CnH2n+1OH nCO2
CmH2m+1COOH (m+1)CO2
CmH2m+1COOCnH2n+1(n+m+1) H2O
phản ứng vừa đủ => nax = nancol = x => nCO2 = (n+m+1)x = 0,3
Đốt este: nH2O = (n+m+1)x = 0,3 => C
Ví dụ 6: Hỗn hợp A gồm axit axetic và etanol. Chia A thành ba phần bằng nhau.
+ Phần 1 tác dụng với Kali dư thấy có 3,36 lít khí thoát ra.
+ Phần 2 tác dụng với Na2CO3 dư thấy có 1,12 lít khí CO2 thoát ra. Các thể tích khí đo ở đktc.
+ Phần 3 được thêm vào vài giọt dung dịch H2SO4, sau đó đun sôi hỗn hợp một thời gian. Biết hiệu suất của phản ứng este hoá bằng 60%. Khối lượng este tạo thành là bao nhiêu?
A. 8,80 gam B. 5,20 gam C. 10,56 gam D. 5,28 gam
Bài giải
Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:
>> Luyện thi TN THPT & ĐH năm 2024 trên trang trực tuyến Tuyensinh247.com. Học mọi lúc, mọi nơi với Thầy Cô giáo giỏi, đầy đủ các khoá: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng; Tổng ôn chọn lọc.
Bài viết sưu tầm các bài tập về este hay và khó được giải chi tiết giúp bạn đọc rèn luyện, nâng cao kỹ năng giải bài tập về este để đạt điểm 9, 10 trong các kì thi.
100 bài tập este được tổng hợp và phân chia theo các mức độ biết, hiểu, vận dụng và vận dụng bậc cao giúp bạn đọc luyện tập hình thành năng lực trong quá trình học tập.
200 bài tập trắc nghiệm lý thuyết Este - Lipit có đáp án giúp các bạn học sinh ôn tập và nắm chắc phần kiến thức về este đồng thời nâng cao kiến thức để giải bài tập tính toán dễ dàng.
Tài liệu gồm 104 bài tập tổng ôn chương hợp chất Este - Lipit, tất cả đều có lời giải chi tiết. Các em có thể tải về.
Bài tập thủy phân este đa chức được coi là dạng bài tập khó, khi giải dạng bài tập này ta cần chú ý phân biệt các công thức của este tạo thành từ axit đơn chức và ancol đa chức, este tạo thành từ axit đa chức (n chức) và ancol đơn chức, este tạo thành từ axit đa chức (n chức) và ancol đa chức (m chức). Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ đầy đủ phương pháp giải và các chú ý giúp bạn đọc giải dạng bài tập này.
Tuyển tập bài tập về este trong các đề thi Đại học giúp các bạn vững tin khi bước vào kỳ thi và nắm được những bài học trọng tâm của chương.
Tài liệu tổng hợp các dạng bài tập về thủy phân este đơn chức với phương pháp giải ngắn gọn, các chú ý quan trọng để giải bài tập và ví dụ minh họa được giải chi tiết giúp các em thuận lợi trong quá trình tự ôn luyện. Hi vọng tài liệu là cánh tay đắc lực giúp các em ôn tập phần đầu tiên của lớp 12.
30 câu hỏi lý thuyết và bài tập về phản ứng este hóa, điều chế este có lời giải chi tiết giúp bạn đọc hệ thống lại kiến thức thật hiệu quả.
50 bài tập thủy phân este với đầy đủ các dạng bài được giải chi tiết giúp bạn đọc ôn tập kỹ các bài toán thủy phân este.
Đề ôn tập gồm 50 câu lý thuyết và bài tập tổng hợp từ khó đến dễ có lời giải chi tiết giúp bạn đọc kiểm tra kiến thức về este - lipit trọn vẹn.