Cập nhật lúc: 11:48 12-03-2016 Mục tin: Hóa học lớp 11
- Phản ứng tạo thành chất kết tủa:
Thí dụ, phương trình phân tử: Na2SO4 + BaCl2 ® BaSO4¯ + 2NaCl
Kết luận: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi có ít nhất một trong các điều kiện: tạo thành chất kết tủa, chất khí, hoặc chất điện li yếu.
2. Phản ứng thuỷ phân của muối
- Khái niệm về sự thuỷ phân của muối: phản ứng trao đổi ion giữa muối hoà tan và nước là phản ứng thuỷ phân của muối.
- Phản ứng thuỷ phân của nước: nước nguyên chất có pH = 7, đại đa số phản ứng thuỷ phân làm thay đổi pH của nước.
+ Muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ mạnh và gốc axit yếu, khi tan trong nước gốc axit yếu bị thuỷ phân, môi trường của dung dịch là kiềm (pH >7). Thí dụ CH3COONa, K2S, Na2CO3.
+ Muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ mạnh và gốc axit mạnh, khi tan trong nước không bị thuỷ phân, môi trường của dung dịch vẫn trung tính (pH = 7). Thí dụ, NaCl, KNO3, KI.
+ Muối trung hoà tạo bởi cation của bazơ yếu và gốc axit yếu, khi tan trong nước, cation của bazơ yếu và axit yếu đều bị thuỷ phân. Môi trường là axit hay kiềm phụ thuộc vào độ thuỷ phân của 2 muối đó. Thí dụ, (NH4)2CO3, Al2S3.
+ Muối axit như NaHCO3, KH2PO4, K2HPO4 khi hoà tan vào nước phân li ra các anion HCO3-, H2PO4-, HPO42-, các ion này là lưỡng tính, chúng phản ứng với nước nên môi trường của dung dịch tuỳ thuộc vào bản chất của anion.
Dạng 1: Viết phương trình ion thu gọn
Phương pháp giải
+ Viết phản ứng dạng phân tử, phân tích dạng phân tử thành dạng ion. Rút gọn những ion giống nhau ở hai vế, cân bằng điện tích và nguyên tử ở hai vế, thu được phương trình io rút gọn.
Các chất kết tủa, chất khí và chất điện li yếu vẫn giữ ở dạng phân tử.
Ví dụ 1: Viết phương trình ion rút gọn (nếu có) xảy ra trong dung dịch trong các trường hợp sau:
1. Fe2(SO4)3 + NaOH ® ; 2. Cu(OH)2 + NH3 + H2O ®
3. KNO3 + NaCl ® ; 4. FeS + HCl ®
5. NaHCO3 + Ba(OH)2 ® ; 6. Ba(HSO4)2 + KOH ®
7. KH2PO4 + HCl ® ; 8. NH4Cl + NaOH ®
9. CaCO3+ CO2 + H2O ® ; 10. FeCl3 + Na2CO3 + H2O ®
Phương pháp giải
+ Viết phương trình điện li các chất tạo thành ion, nhận xét khả năng thủy phân trong nước của các ion vừa tạo thành.
+ Ion gốc của axit yếu thủy phân trong nước tạo môi trường bazơ: CO3
+ Ion gốc của bazơ yếu thủy phân trong nước tạo môi trường axit: Cu2+, Fe3+; Zn2+, NH4 ..
+ Ion gốc của axit mạnh (ví dụ: SO4 , Br , Cl , NO3 , ClO4 ...) và ion gốc của bazơ mạnh (ví
dụ: Na+; K+, Ba2+, Ca2+, Mg2+...) không bị thủy phân trong nước, đóng vai trò trung tính.
Ví dụ 1. Đánh giá môi trường axit, bazơ, trung tính của các dung dịch thu được khi hòa tan các chất sau vào các cốc nước riêng biệt: CuCl2; Na2CO3; NaClO4; K2S; NH4Cl; Fe(NO3)3; Na3PO4 ; K2SO3, K2SO4 .
Ví dụ 2.Cho các ion sau, ion nào đóng vai trò axit, bazơ, lưỡng tính, trung tính : Zn2+, NH4 ,
Phương pháp giải
+ Định luật bảo toàn điện tích: “ Trong một dung dịch, tổng số mol các điện tích dương của ion dương và tổng số mol các điện tích âm của ion âm luôn luôn bằng nhau”.
+ Khi cô cạn dung dịch, khối lượng chất rắn tạo ra bằng khối lượng các ion dương và ion âm có trong dung dịch (trừ H+ + OH- ® H2O )
mmuối = mcation/NH4+ + manion.
Ví dụ 1. Một dung dịch chứa: a mol Na+ ; b mol Ca2+ ; c mol Al3+; d mol Cl- ; e mol NO3-. a- Lập biểu thức liên hệ giữa a, b, c, d, e.
b- Lập công thức tính tổng khối lượng các muối trong dung dịch theo a, b, c, d, e.
Lời giải
a. Lập biểu thức liên hệ giữa a, b, c, d, e.
áp dụng định luật bảo toàn điện tích ta có: a + 2b + 3c =d + e b.Tính tổng khối lượng các muối trong dung dịch
Khối lượng muối = Tổng khối lượng các ion = 23a + 40b + 27c + 35,5d + 62e
Tất cả nội dung bài viết. Các em hãy xem thêm và tải file chi tiết dưới đây:
>> Lộ Trình Sun 2025 - 3IN1 - 1 lộ trình ôn 3 kì thi (Luyện thi TN THPT & ĐGNL; ĐGTD) tại Tuyensinh247.com. Đầy đủ theo 3 đầu sách, Thầy Cô giáo giỏi, 3 bước chi tiết: Nền tảng lớp 12; Luyện thi chuyên sâu; Luyện đề đủ dạng đáp ứng mọi kì thi.
26 bài tập trắc nghiệm có đáp án dưới đây giúp các em ôn tập kỹ lại cách nhận diện axit - bazo - muối tránh mất điểm trong các đề thi, bài kiểm tra.
26 bài tập trắc nghiệm sự điện li có đáp án sẽ giúp các bạn ôn tập lại lý thuyết vững vàng để có thể giải được bài tập chính xác.
Bài viết giới thiệu chi tiết về pp bảo toàn điện tích và các ứng dụng của pp này trong giải các bài tập sự điện li.
Bài tập tính pH của dung dịch axit, bazo mạnh là dạng bài tập đơn giản để gỡ điểm vì vậy đôi khi học sinh thường chủ quan và thường quên kiểm tra kết quả khi giải bằng công thức gần đúng. Bài viết dưới đây hướng dẫn bạn đọc cách giải chi tiết dạng bài tập này với các chú ý cần thiết.
Bài tập tính pH của dd axit, bazo yếu là dạng bài khá thông dụng nhưng rất dễ nhầm nếu không chú ý và có pp giải. Bài viết cung cấp lý thuyết chi tiết và bài tập áp dụng giúp người học dễ dàng giải các bài tập dạng này.
Xác định pH của hh các dung dịch là dạng bài tập khó thường dễ nhầm, để giải các bài tập dạng này cần chú ý xác định các tương tác chủ yếu trong dung dịch và sử dụng các công thức gần đúng để giải nhanh gọn.
Bài tập tự luận có hướng dẫn giải chi tiết giúp bạn đọc ôn tập lý thuyết sự điện li vững chắc, đồng thời rèn luyện kỹ năng giải bài tập tính toán và cách trình bày khoa học.
Tổng hợp bài tập trắc nghiệm sự điện li được chia dạng rất hay và có đáp án giúp các em luyện kiến thức lý thuyết, rèn luyện kỹ năng làm bài.
Tổng hợp các bài tập trắc nghiệm tính toán có đáp án dưới đây giúp bạn đọc ôn tập thật kĩ kiến thức của chương đồng thời rèn luyện kỹ năng tính toán nhanh.
Tổng hợp 100 BTTN lý thuyết có đáp án dưới đây giúp bạn đọc ôn tập lý thuyết sự điện li vững chắc.